جایگاه و مبانی اقتصاد هزینه‌ی مبادله

اقتصاد هزینه‌ی مبادله به عنوان زیر مجموعه‌ای از اقتصاد نهادگرای جدید، تلفیقی از علوم اقتصاد، سازمان و حقوق است که چهره‌ی معروف آن یعنی اولیور ویلیامسون توانسته جایزه‌ی نوبل علم اقتصاد در سال 2009 را به خود اختصاص دهد. مسأله‌ی محوری در اقتصاد هزینه‌ی مبادله، چگونگی تبعیت نهادها از ویژگی‎های مبادلات است که اتخاذ تصمیم ساخت یا خرید و یا ادغام عمودی را می‌توان به عنوان مصداق اصلی آن به حساب آورد. عملیاتی کردن این مسأله‌ی محوری با توجه به فرضیه‌ی تنظیم تبعیضی انجام می‌پذیرد. طبق این فرضیه، ساختار سازمان‌دهی با ویژگی‎های مبادلات به‌صورتی تنظم می‌شود که هزینه‌های مبادلاتی در کل حداقل شوند. با توجه به نتایج‌ مطالعات تجربی به نظر می‌رسد که اقتصاد هزینه‌ی مبادله توانسته است پاسخ مناسبی به نیاز مدیران برای اتخاذ تصمیمات ساخت یا خرید بدهد. لذا شناخت جایگاه و مبانی اقتصاد هزینه‌ی مبادله که با توجه به کاربردهای متنوع آن امروزه به نوعی علم میان‌رشته‌ای نیز محسوب می‌شود، هدف مقاله‌ی حاضر را تشکیل می‌دهد. طبقه‌بندی JEL:D23; L22; L24